Czym jest trądzik pospolity?

Trądzik pospolity zaliczany jest do najczęstszych chorób skórnych, które w głównej mierze dotykają osób w wieku młodzieńczym. Badania pokazują, że trądzik pospolity dotyka aż 80% osób w wieku do 30- tego roku życia. Choroba ta może mieć łagodny przebieg, ale w 15% przypadków występuje w poważnej postaci zapalnej. Niestety trądzik pospolity może pozostawiać blizny i przebarwienia. Zmiany chorobowe trądziku pospolitego wsypują przede wszystkim na twarzy w postaci wykwitów niezapalnych (np. zaskórników zamkniętych i otwartych) oraz zapalnych (np. krost, torbieli, grudek). Jak rozpoznać trądzik pospolity? Przede wszystkim objawia się on nadmiernym wydzielaniem łoju, zwłaszcza w okolicy czoła, nosa i brody. W konsekwencji zbyt dużej produkcji łoju pojawiają się zaskórniki.

Spis treści

1. Trądzik pospolity – przyczyny powstawania
2. Czym objawia się trądzik pospolity
3. Postać trądziku pospolitego
4. Rodzaje trądziku pospolitego
5. Jak zwalczać trądzik pospolity?
6. Efekty leczenia trądziku pospolitego

Trądzik pospolity – przyczyny powstawania

1. Uwarunkowania genetyczne- mowa tutaj o indywidualnej skłonności do nadmiernego wytwarzania łoju i rogowaceniu ujść mieszków włosowych. Warto również zauważyć, że zdecydowanie częściej trądzik pospolity dotyka dzieci i młodzież, których rodzie chorowali na trądzik.
2. Przemiany hormonalne okresu pokwitania – zwiększona ilość hormonów androgenowych przekłada się na stymulację wytwarzania łoju, jak i powiększenie gruczołów łojowych.
3. Przerost gruczołów łojowych i nadmierne wytwarzanie łoju. Wydzielanie łoju kontrolowane jest przez hormony takie jak androgeny czy progesteron, których zwiększona aktywność prowadzi do produkcji łoju zwiększając ryzyko występowania trądziku.
4. Proces komedogenezy – prowadzi to do utrudnionego wydalania łoju z przymieszkowych gruczołów łojowych oraz powolnego rozszerzania przewodów wyprowadzających.
5. Czynniki infekcyjne.
6. Czynniki dietetyczne.
7. Stres- może nasilać produkcję łoju, a tym samym zmiany trądzikowe.
8. Substancje toksyczne – kontakt z chlorem czy niektórymi olejami zwiększa ryzyko występowania trądziku.
9. Leki – trądzik może wystąpić po przyjmowaniu steroidów czy barbituranów.

Czym objawia się trądzik pospolity

Na początku należy wspomnieć, że wyróżnia się dwa podstawowej typy zaskórników: otwarte i zamknięte. W przypadku zaskórników typu otwartego w  centrum zaskórnika znajduje się niewielki otworek, przez który wydostaje się masa łojowo-rogowa. W zmianach gromadzi się melanina (brunatny barwnik skóry), utlenia się keratyna, która buduje zrogowaciały naskórek. W konsekwencji prowadzi to do budowania zaskórników, które charakteryzują się ciemnym odcieniem. Zaskórniki typu zamkniętego maja postać białych zmian, które tworzą się w głębszych warstwach skóry. To właśnie martwe komórki naskórka zbierają się w ujściu gruczołów łojowych, blokując je i uniemożliwiając wydostanie się łoju.

Postać trądziku pospolitego

• Umiarkowana– pojawiają się grudki- wykwity o charakterze zapalnym. Mają one postać wypukłych, czerwonych zmian, które przekształcają się w ropne krosty, które z kolei przyczyniają się do dodatkowych podrażnień prowadząc do rozprzestrzeniania się stanu zapalnego w skórze właściwej.
• Ciężka– zmiany skórne zdecydowanie nasilają się prowadząc do pojawiania się na skórze cyst i różnego rodzaju guzków. Taka postać trądziku pospolitego wymaga niestety pomocy specjalisty, aby uniknąć powikłań w postaci blizn.

Rodzaje trądziku pospolitego

Trądzik pospolity można podzielić na kilka kategorii, które zależą od typu zmian skórnych, rodzaju objawów, czy też czynników go wywołujących.

Z uwagi na typ zmian skórnych, można wyróżnić trądzik:

• zaskórnikowy –występują wyłącznie zaskórniki (zamknięte i otwarte),
• grudkowo-krostkowy – do zaskórników dołączają grudki i krosty,
• guzkowo-cystowy – pojawiają się głębokie guzy zapalne i guzy ze zgromadzoną treścią ropną.

Ze względu na rodzaj objawów wyróżnia się trądzik:

• młodzieńczy – z zaskórnikami i grudkami,
• ropowiczy – z torbielami ropnymi, które, pozostawiają blizny,
• skupiony– z głębokimi naciekami, torbielami ropnymi i dużymi zaskórnikami,
• bliznowcowy – z bliznowcami powstającymi w obrębie wykwitów trądzikowych,
• o ciężkim przebiegu.

Z uwagi na czynniki wywołujące zmiany wyróżnia się trądzik:

• zawodowy (u pracowników po kontakcie, np. z chlorem, olejami),
• polekowy (u osób stosujących: steroidy, witaminę B₁₂, jod, barbiturany),
• kosmetyczny (w wyniku nadużywania kosmetyków blokujących gruczoły łojowe i potowe),
• niemowlęcy – związany ze stosowaniem preparatów do pielęgnacji skóry niemowląt.

Jak zwalczać trądzik pospolity?

Doskonałym rozwiązaniem okazuje się skorzystanie z porady specjalisty, który pomoże nam w precyzyjnej diagnozie i zaleci preparaty, które pomogą w wyeliminowaniu przyczyn powstawania trądziku. To właśnie specjalista dobierze nam preparaty o działaniu przeciwłojotokowym, przeciwbakteryjnym, przeciwzapalnym, czy też przeciwzaskórnikowym. Musimy sobie zdawać sprawę z konieczności kilkumiesięcznego, a nawet kilkuletniego leczenia. W przypadku łagodnej postaci trądziku pospolitego wystarczy działanie miejscowe.

Przystępując do leczenia trądziku pospolitego powinniśmy skoncentrować się na wykorzystaniu leków przeciwłojotokowych, przeciwbakteryjnych, keratolitycznych i przeciwzapalnych. W łagodnym trądziku korzyści przynosi zastosowanie preparatów o działaniu miejscowym- maści, kwasów salicynowych w stężeniu 2-3 procent oraz substancji z dodatkiem tymolu czy mentolu. Pozytywne efekty przynoszą również środki o działaniu miejscowym, w których składzie można znaleźć witaminy A, nadtlenek benzoilu oraz erytromycynę. W przypadku cięższych postaci trądziku stosuje się leczenie ogólne, które wymaga zastosowania antybiotyków zawierających pochodną witaminy A, izotretynoinę. Dużą popularnością cieszą się tabletki na trądzik, które pomagają w zwalczaniu ich negatywnych skutków.

Efekty leczenia trądziku pospolitego

Pierwsze efekty leczenia mogą pojawiać się po upływie różnego okresu czasu, gdyż jest to związane ze stopniem zaawansowania choroby. W przypadku trądziku o łagodnym przebiegu wystarczy wykonywanie odpowiednio dobranych zabiegów kosmetologicznych w połączeniu ze zbilansowaną dietą oraz właściwą pielęgnacją domową. Natomiast cięższa postać trądziku wymaga konsultacji z lekarzem dermatologiem, który ukierunkuje nas na leczenie farmakologiczne.

Bez wątpienia na tempo leczenia ma wpływ przyczyna występowania trądziku pospolitego. Jest to o tyle istotne, że w przypadku występowania trądziku pod wpływem stresu, bądź zmian hormonalnych, choroba może mieć charakter nawrotowy.